Những trường hợp phải kế thừa quyền, nghĩa vụ tố tụng?…

                    Kế thừa quyền, nghĩa vụ tố tụng là quy định liên quan đến pháp luật tố tụng dân sự được ghi nhận lần đầu tiên tại Pháp lệnh Thủ tục giải quyết các vụ án dân sự năm 1989 do Hội đồng Nhà nước ban hành.

Và điều này xảy ra khi trên thực tế, các chủ thể tham gia tố tụng vì một số lý do chủ quan hoặc khách quan dẫn tới việc không thể tiếp tục tham gia tố tụng thì quyền và nghĩa vụ tố tụng của họ sẽ chuyển giao cho người nhận kế  thừa. Theo đó thì việc kế thừa này cũng phải tuân theo một quy định cụ thể nhằm đảm bảo quyền lợi của các chủ thể liên quan.

              Căn cứ theo quy định tại Điều 74, BLTTDS về “Kế thừa quyền, nghĩa vụ tố tụng” gồm có 5 trường hợp chính đó là:

     “1. Trường hợp đương sự là cá nhân đang tham gia tố tụng chết mà quyền, nghĩa vụ về tài sản của họ được thừa kế thì người thừa kế tham gia tố tụng.

2. Trường hợp đương sự là cơ quan, tổ chức đang tham gia tố tụng phải chấm dứt hoạt động, bị giải thể, hợp nhất, sáp nhập, chia, tách, chuyển đổi hình thức tổ chức thì việc kế thừa quyền, nghĩa vụ tố tụng dân sự của cơ quan, tổ chức đó được xác định như sau: a) Trường hợp tổ chức phải chấm dứt hoạt động, bị giải thể là công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty hợp danh thì cá nhân, tổ chức là thành viên của tổ chức đó hoặc đại diện của họ tham gia tố tụng; b) Trường hợp cơ quan, tổ chức phải chấm dứt hoạt động, bị giải thể là cơ quan nhà nước, đơn vị vũ trang nhân dân, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị – xã hội, tổ chức chính trị xã hội – nghề nghiệp, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội – nghề nghiệp, doanh nghiệp nhà nướcthì đại diện hợp pháp của cơ quan, tổ chức cấp trên trực tiếp của cơ quan, tổ chức đó hoặc đại diện hợp pháp của cơ quan, tổ chức tiếp nhận các quyền, nghĩa vụ của cơ quan, tổ chức đó tham gia tố tụng; c) Trường hợp tổ chức hợp nhất, sáp nhập, chia, tách, chuyển đổi hình thức tổ chức thì cá nhân, tổ chức tiếp nhận quyền, nghĩa vụ của tổ chức đó tham gia tố tụng.
3. Trường hợp thay đổi chủ sở hữu của tổ chức và có việc chuyển giao quyền, nghĩa vụ cho chủ sở hữu mới thì chủ sở hữu mới kế thừa quyền, nghĩa vụ tố tụng.
4. Trường hợp tổ chức được chuyển giao quyền, nghĩa vụ theo quy định của pháp luật về dân sự thì tổ chức đó kế thừa quyền, nghĩa vụ tố tụng.
5. Trường hợp tổ chức không có tư cách pháp nhân tham gia quan hệ dân sự mà người đại diện đang tham gia tố tụng chết thì tổ chức đó phải cử người khác làm đại diện để tham gia tố tụng; nếu không cử được người đại diện hoặc tổ chức đó phải chấm dứt hoạt động, bị giải thể thì các cá nhân là thành viên của tổ chức đó tham gia tố tụng.”

           Theo quy định trên thì Kế thừa quyền, nghĩa vụ tố tụng sẽ tùy vào từng trường hợp đương sự là cá nhân, cơ quan, tổ chức mà chủ thể kế thừa quyền, nghĩa vụ tố tụng sẽ được thực hiện theo quy định.

        Nghĩa là tất cả quyền và nghĩa vụ tố tụng của đương sự được chủ thể kế thừa tiếp nối và thực hiện, người kế thừa tố tụng đó không nhân danh chính mình mà nhân danh đương sự đã chết (đối với đương sự là cá nhân) hoặc đương sự đã hợp nhất, sáp nhập, chia, tách, giải thể (đối với đương sự là cơ quan, tổ chức).

         Trên đây là quy định về kế thừa quyền, nghĩa vụ tố tụng trong tố tụng dân sự.