MAI PHONG LAWFIRM – Vượt qua giới hạn phòng vệ chính đáng. Xử phạt khi phạm tội do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng.
Căn cứ tại khoản 1 Điều 22 Bộ luật Hình sự 2015, phòng vệ chính đáng là hành vi của người vì bảo vệ quyền hoặc lợi ích chính đáng của mình, của người khác hoặc lợi ích của Nhà nước, của cơ quan, tổ chức mà chống trả lại một cách cần thiết người đang có hành vi xâm phạm các lợi ích nói trên. Phòng vệ chính đáng không được coi là tội phạm. Vậy, vượt qua giới hạn phòng vệ chính đáng là gì? Xử phạt khi phạm tội do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng.
1. Vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng:
Quy định về vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng được ghi nhận tại khoản 2 Điều 22 Bộ luật Hình sự 2015. Theo đó: “Vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng là hành vi chống trả rõ ràng quá mức cần thiết, không phù hợp với tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi xâm hại.
Đây là trường hợp người phòng vệ đã dùng những phương tiện và phương pháp gây ra thiệt hại quá đáng cho người xâm hại mà tính chất và mức độ nguy hiểm của hành vi xâm hại cũng như hoàn cảnh cụ thể chưa đòi hỏi phải dùng các phương tiện và phương pháp đó. Vì vậy, người có hành vi vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng phải chịu trách nhiệm hình sự theo quy định của Bộ luật này tùy mức độ nguy hiểm.
Tuy nhiên, trách nhiệm hình sự trong trường hợp này không như những trường hợp bình thường. Tại điểm c khoản 1 Điều 51 Bộ luật hình sự năm 2015, vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng được xem xét là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự.
Bởi xét về động cơ cũng như hoàn cảnh phạm tội thì hành vi phòng vệ này xuất hiện khi đã có đủ cơ sở làm phát sinh quyền phòng vệ: sự tấn công của con người, nguy hiểm đáng kể, trái pháp luật đang hoặc sẽ xảy ra ngay tức khắc. Người phòng vệ đã thực hiện đúng nội dung của quyền phòng vệ, chống trả gây thiệt hại cho chính kẻ tấn công, tuy nhiên lại vượt ra ngoài phạm vi cho phép, gây thiệt hại cho người tấn công quá mức cần thiết, không tương xứng với tính chất và mức độ nguy hiểm của hành vi tấn công.
Với lý do như vậy, tình tiết vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng có thể được quy định là tình tiết định tội (tội nhẹ hơn), tình tiết định khung giảm nhẹ của một số tội cũng như được quy định là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cho các tội khác.
2. Xử phạt trong trường hợp phạm tội do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng:
a, Trường hợp gây thương tích hoặc tổn hại sức khỏe người khác do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng
Căn cứ tại Điều 136 Bộ luật Hình sự 2015, người cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng bị xử lý theo quy định sau:
“1. Người nào cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60% do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng hoặc do vượt quá mức cần thiết khi bắt giữ người phạm tội, thì bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm:
a) Đối với 02 người trở lên mà tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người từ 31% đến 60%;
b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên.
3. Phạm tội dẫn đến chết người hoặc gây thương tích hoặc gây tổn hại sức khỏe của 02 người trở lên mà tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người 61% trở lên, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 03 năm.”
b, Trường hợp giết người do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng
Căn cứ tại Điều 126 Bộ luật Hình sự 2015 quy định về tội giết người do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng, cụ thể:
“1. Người nào giết người trong trường hợp vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng hoặc trong trường hợp vượt quá mức cần thiết khi bắt giữ người phạm tội, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.
2. Phạm tội đối với 02 người trở lên, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 05 năm.”
Mọi thông tin thắc mắc cần trao đổi liên quan đến các vấn đề trên, xin Quý khách hàng vui lòng liên lạc với Luật Mai Phong để được hướng dẫn chi tiết.
CÔNG TY LUẬT TNHH MAI PHONG
Trụ sở chính: Số nhà 202, Hoàng Quốc Việt, Cầu Giấy, Hà Nội
VPGD : Phòng 205 Tòa nhà A6B Khu Đô Thị Mới Nam Trung Yên – Trung Hoà – Cầu Giấy – Hà Nội
Websibte: www.kienthucphapluat.vn
Email:luatsumaiphong@gmail.com
Tel: (024) 62. 810. 711- Fax : (024) 62. 810. 722 – Hotline:097. 420. 6766