KHI BỊ NGƯỜI BỆNH TÂM THẦN ĐÁNH GÂY THƯƠNG TÍCH, AI PHẢI CHỊU TRÁCH NHIỆM BỒI THƯỜNG?

Căn cứ Khoản 3 Điều 586 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định về năng lực chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại của cá nhân như sau:

“Điều 586 . Năng lực chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại của cá nhân

3. Người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi gây thiệt hại mà có người giám hộ thì người giám hộ đó được dùng tài sản của người được giám hộ để bồi thường; nếu người được giám hộ không có tài sản hoặc không đủ tài sản để bồi thường thì người giám hộ phải bồi thường bằng tài sản của mình; nếu người giám hộ chứng minh được mình không có lỗi trong việc giám hộ thì không phải lấy tài sản của mình để bồi thường.”

Theo đó, người giám hộ được hiểu là người được pháp luật hoặc tòa án giao nhiệm vụ chăm sóc, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự hoặc người hạn chế năng lực hành vi dân sự.

• Người giám hộ phải sử dụng tài sản của người được giám hộ để bồi thường cho người bị hại. Nếu tài sản của người được giám hộ không đủ, người giám hộ có thể phải sử dụng tài sản cá nhân của mình để bồi thường.
• Trong trường hợp đặc biệt, nếu người giám hộ chứng minh được rằng mình đã làm hết sức để ngăn chặn hành vi gây hại của người được giám hộ nhưng không thành, thì có thể được miễn trừ trách nhiệm bồi thường.

Ví dụ: Ông A bị bệnh tâm thần, không có khả năng nhận thức và điều khiển hành vi của mình. Trong một lần đi ra đường, ông A đã đánh người qua đường gây thương tích. Trường hợp này, người giám hộ của ông A (thường là vợ/chồng, cha mẹ hoặc người được cơ quan có thẩm quyền chỉ định) sẽ phải chịu trách nhiệm bồi thường cho người bị hại.

• Trong một số trường hợp, có thể có thêm các bên liên quan chịu trách nhiệm bồi thường, ví dụ như bệnh viện nếu người bệnh gây ra thiệt hại trong khi đang được điều trị.
• Người bị hại có quyền yêu cầu người giám hộ bồi thường thiệt hại về vật chất và tinh thần.
• Để đòi bồi thường, người bị hại có thể khởi kiện ra tòa. Tòa án sẽ xem xét vụ việc và ra quyết định cuối cùng.

Như vậy, khi bị người bệnh tâm thần gây thương tích, người giám hộ của người bệnh đó thường phải chịu trách nhiệm bồi thường. Tuy nhiên, để xác định cụ thể trách nhiệm của từng bên trong mỗi vụ việc, cần phải xem xét các yếu tố cụ thể và căn cứ vào quy định của pháp luật.