ĐIỂM MỚI NGHỊ ĐỊNH SỐ 108/2018/NĐ-CP SỬA ĐỔI NGHỊ ĐỊNH 78/2015/NĐ-CP VỀ ĐĂNG KÝ DOANH NGHIỆP

Nghị định số 108/NĐ-CP ngày 13 tháng 8 năm 2018 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung bổ sung một số điều của Nghị định số 78/2015/NĐ-CP ngày 14/9/2015 của Chính phủ về đăng ký doanh nghiệp đã có nhiều điểm mới. Cụ thể có một số điểm mới tiêu biểu như:

1. Về thông báo thay đổi thông tin cổ đông sáng lập:

Theo Điều 51 Nghị định số 78/2015/NĐ-CP, các trường hợp doanh nghiệp phải làm thủ tục thông báo thông tin cổ đông sáng lập như sau:

• Thay đổi thông tin cổ đông sáng lập do cổ đông sáng lập chưa thanh toán hoặc chỉ thanh toán được một phần số cổ phần đã đăng ký mua;
• Thay đổi thông tin cổ đông sáng lập do chuyển nhượng cổ phần;
• Thay đổi thông tin cổ đông sáng lập là tổ chức đã bị sáp nhập, bị tách hoặc hợp nhất vào doanh nghiệp khác;
• Thay đổi thông tin cổ đông sáng lập trong trường hợp tặng cho, thừa kế cổ phần.

Nghị định số 108/NĐ-CP đã cắt giảm các trường hợp phải thay đổi thông tin cổ đông sáng lập. Theo đó việc thông báo thay đổi cổ đông sáng lập chỉ thực hiện trong trường hợp:

• Cổ đông sáng lập chưa thanh toán hoặc chỉ thanh toán một phần số cổ phần đã đăng ký mua.

2. Về đóng dấu hồ sơ đăng ký doanh nghiệp

Theo khoản 4 Điều 4 Nghị định 108/NĐ-CP:

“Doanh nghiệp không bắt buộc phải đóng dấu trong giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp, thông báo thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp, nghị quyết, quyết định, biên bản họp trong hồ sơ đăng ký doanh nghiệp”.

Trước đây, tại Nghị định số 78/2015/NĐ-CP cũng không có quy định bắt buộc doanh nghiệp phải đóng dấu, các biểu mẫu trong Thông tư 20/215/TT-BKHĐT cũng không yêu cầu doanh nghiệp phải đóng dấu các mẫu hồ sơ. Vì không có quy định cụ thể nên nhiều phòng đăng ký kinh doanh vẫn yêu cầu doanh nghiệp phải đóng dấu vào hồ sơ. Nghị định 108/NĐ-CP đã giải quyết nhiều vướng mặc giữa doanh nghiệp và cơ quan đăng ký kinh doanh.

3. Về vấn đề ủy quyền thực hiện thủ tục đăng ký doanh nghiệp

• Sử dụng thuật ngữ “người có thẩm quyền ký văn bản” thay thế cho thuật ngữ “người thành lập doanh nghiệp” và “Doanh nghiệp” để sử dụng một cách thống nhất.
• Bổ sung thêm quy định về văn bản ủy quyền. Theo đó văn bản ủy quyền không bắt buộc phải công chứng, chứng thực. Xuất phát từ quy định của BLDS năm 2015 và các văn bản hướng dẫn không có quy định yêu cầu việc công chứng, chứng thực văn bản ủy quyền thực hiện thủ tục đăng ký doanh nghiệp. Cũng như trên thực tế do không có quy định cụ thể về vấn đề này nên một số doanh nghiệp vẫn gặp nhiều khó khăn trong việc thực hiện.

4. Về việc tách và gộp hồ sơ đăng ký doanh nghiệp

Theo Khoản 6 Điều 25 Nghị định số 108/2018/NĐ-CP:

“Doanh nghiệp có thể đăng ký chuyển đổi loại hình doanh nghiệp đồng thời đăng ký thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp, thông báo thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp khác, trừ trường hợp đăng ký thay đổi người đại diện theo pháp luật…”

Tại Nghị định 78/2015/NĐ-CP không quy định về việc tách và gộp hồ sơ khi đăng ký doanh nghiệp, dẫn đến thực tế nhiều doanh nghiệp bị chuyên viên phòng đăng ký kinh doanh gây khó khăn khi phải tách hồ sơ chuyển đổi loại hình và hồ sơ thay đổi người đại diện.

Với những thay đổi trong Nghị định 108/2018/NĐ-CP sẽ giúp cho doanh nghiệp thực hiện các thủ tục đăng ký doanh nghiệp một cách nhanh chóng, hiệu quả hơn, tiết kiệm nhiều thời gian, chi phí.

5. Về việc chuyển đổi hộ kinh doanh thành doanh nghiệp

Việc chuyển đổi loại hình hộ kinh doanh thành doanh nghiệp đã được quy định tại Luật hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Điều 16: Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa chuyển đổi từ hộ kinh doanh.

Tuy nhiên điều này lại chưa quy định cụ thể về hồ sơ. Nghị định 108/2018/NĐ-CP đã có hướng dẫn cụ thể về hồ sơ với trường hợp này. Theo đó:

“1. Việc đăng ký thành lập doanh nghiệp trên cơ sở chuyển đổi từ hộ kinh doanh thực hiện tại Phòng Đăng ký kinh doanh nơi doanh nghiệp dự định đặt trụ sở chính.

2. Hồ sơ đăng ký thành lập doanh nghiệp trên cơ sở chuyển đổi từ hộ kinh doanh bao gồm bản chính Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh, bản sao hợp lệ Giấy chứng nhận đăng ký thuế và các giấy tờ quy định tại Điều 21, Điều 22 và Điều 23 Nghị định này tương ứng với từng loại hình doanh nghiệp.
3. Trong thời hạn 02 ngày làm việc kể từ ngày cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, Phòng Đăng ký kinh doanh gửi bản sao Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp và bản chính Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh đến cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện nơi hộ kinh doanh đặt trụ sở để thực hiện chấm dứt hoạt động hộ kinh doanh.”
4. Về việc nộp báo cáo tài chính trong hồ sơ giảm vốn

Theo Nghị định 78/2015/NĐ-CP:

“Trường hợp giảm vốn điều lệ, doanh nghiệp phải cam kết bảo đảm thanh toán đủ các khoản nợ và các nghĩa vụ tài sản khác sau khi giảm vốn, kèm theo Thông báo phải có thêm báo cáo tài chính của công ty tại kỳ gần nhất với thời điểm quyết định giảm vốn điều lệ.”

Nghị định 108/2018/NĐ-CP đã loại bỏ Báo cáo tài chính trong thành phần hồ sơ giảm vốn, theo đó:

“Trường hợp giảm vốn Điều lệ, doanh nghiệp phải cam kết bảo đảm thanh toán đủ các Khoản nợ và các nghĩa vụ tài sản khác sau khi giảm vốn.”

7. Về công bố thông tin doanh nghiệp

Thực hiện ngay khi nộp hồ sơ đăng ký doanh nghiệp. (Trước đây nộp sau khi nhận kết quả.

8. Về việc thành lập địa điểm kinh doanh khác tỉnh

Trước đây theo quy định của nghị định 78/2015/NĐ-CP quy định “Doanh nghiệp chỉ được lập địa điểm kinh doanh tại tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nơi doanh nghiệp đặt trụ sở chính hoặc đặt chi nhánh”. Như vậy, khi lập địa điểm kinh doanh khác tỉnh, doanh nghiệp chỉ được phép khi tại nơi lập địa điểm kinh doanh đã có chi nhánh hoặc trụ sở chính. Nghị định 108/2018/NĐ-CP đã bỏ đi nội dung này, như vậy đã cho phép doanh nghiệp lập địa điểm kinh doanh khác tỉnh mà không cần chi nhánh.