Khai nhận di sản thừa kế đối với người thừa kế chưa thành niên

KHAI NHẬN DI SẢN THỪA KẾ ĐỐI VỚI NGƯỜI THỪA KẾ CHƯA THÀNH NIÊN

I. CƠ SỞ PHÁP LÝ

– Bộ luật dân sự 2015

II. NỘI DUNG TƯ VẤN

1. Người chưa thành niên

Theo Điều 21 Bộ luật dân sự năm 2015quy định về Người chưa thành niên:

“1. Người chưa thành niên là người chưa đủ mười tám tuổi.

2. Giao dịch dân sự của người chưa đủ sáu tuổi do người đại diện theo pháp luật của người đó xác lập, thực hiện.

3. Người từ đủ sáu tuổi đến chưa đủ mười lăm tuổi khi xác lập, thực hiện giao dịch dân sự phải được người đại diện theo pháp luật đồng ý, trừ giao dịch dân sự phục vụ nhu cầu sinh hoạt hàng ngày phù hợp với lứa tuổi.

4. Người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi tự mình xác lập, thực hiện giao dịch dân sự, trừ giao dịch dân sự liên quan đến bất động sản, động sản phải đăng ký và giao dịch dân sự khác theo quy định của luật phải được người đại diện theo pháp luật đồng ý.“

Theo quy định trên thì người chưa thành niên không thể tự mình xác lập, thực hiện việc phân chia di sản thừa kế với những đồng thừa kế khác, mà phải thực hiện thông qua người đại diện là bố hoặc mẹ của cháu. Như vậy, trong văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế, bố hoặc mẹ sẽ tham gia đồng thời với hai tư cách: một là chính mình với tư cách là người được hưởng di sản thừa kế, hai là người đại diện theo pháp luật của con chưa thành niên.

2. Khai nhận di sản thừa kế đối với con chưa thành niên sẽ do cha hoặc mẹ là người đại diện

Theo Điều 141 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định về Phạm vi đại diện:

“1. Người đại diện chỉ được xác lập, thực hiện giao dịch dân sự trong phạm vi đại diện theo căn cứ sau đây:

a) Quyết định của cơ quan có thẩm quyền;

b) Điều lệ của pháp nhân;

c) Nội dung ủy quyền;

d) Quy định khác của pháp luật.

2. Trường hợp không xác định được cụ thể phạm vi đại diện theo quy định tại khoản 1 Điều này thì người đại diện theo pháp luật có quyền xác lập, thực hiện mọi giao dịch dân sự vì lợi ích của người được đại diện, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.

3. Một cá nhân, pháp nhân có thể đại diện cho nhiều cá nhân hoặc pháp nhân khác nhau nhưng không được nhân danh người được đại diện để xác lập, thực hiện giao dịch dân sự với chính mình hoặc với bên thứ ba mà mình cũng là người đại diện của người đó, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.

4. Người đại diện phải thông báo cho bên giao dịch biết về phạm vi đại diện của mình.”

Như vậy, bố hoặc mẹ có thể đại diện cho con chưa thành niên nhận phần di sản thừa kế của con. Tuy nhiên theo khoản 3 của Điều 141 nên trên thì Một cá nhân có thể đại diện cho nhiều cá nhân hoặc pháp nhân khác nhau nhưng không được nhân danh người được đại diện để xác lập, thực hiện giao dịch dân sự với chính mình hoặc với bên thứ ba mà mình cũng là người đại diện của người đó, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.Tức là bố hoặc mẹ không thể đại diện cho con chưa thành niên để tặng cho phần di sản của các con cho chính mình được (người đại diện xác lập giao dịch với chính mình).

Người đại diện là cha hoặc mẹ khi đại diện nhận phần thừa kế của con có thể xác lập hoặc thực hiện mọi giao dịch dân sự, ví dụ như chuyển nhượng phần di sản thừa kế là bất động sản của  người chưa thành niên cho một bên thứ ba, nếu điều này nằm trong phạm vi đại diện là phục vụ cho lợi ích của người được đại diện là con chưa thành niên theo khoản 2 Điều 141 là: Trường hợp không xác định được cụ thể phạm vi đại diện theo quy định tại khoản 1 Điều này thì người đại diện theo pháp luật có quyền xác lập, thực hiện mọi giao dịch dân sự vì lợi ích của người được đại diện, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.