Phân biệt “Khởi tố vụ án” và “Khởi tố bị can”

By admin - Tháng Bảy 9, 2018

Phân biệt “Khởi tố vụ án” và “Khởi tố bị can”

Căn cứ pháp lý: Bộ luật tố tụng hình sự 2015.

TIÊU CHÍ	KHỞI TỐ VỤ ÁN	KHỞI TỐ BỊ CAN
Bản chất (đối tượng của quyết định khởi tố)	Khởi tố về HÀNH VI có dấu hiệu phạm tội.	Khởi tố NGƯỜI hoặc PHÁP NHÂN có dấu hiệu phạm tội.
Căn cứ khởi tố	Chỉ được khởi tố vụ án khi đã xác định có dấu hiệu tội phạm. Việc xác định dấu hiệu tội phạm dựa trên 01 trong 06 căn cứ sau đây: 1. Tố giác của cá nhân; 2. Tin báo của cơ quan, tổ chức, cá nhân; 3. Tin báo trên phương tiện thông tin đại chúng; 4. Kiến nghị khởi tố của cơ quan nhà nước; 5. Cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng trực tiếp phát hiện dấu hiệu tội phạm; 6. Người phạm tội tự thú.	Khi có đủ căn cứ để xác định một người hoặc pháp nhân đã thực hiện hành vi mà Bộ luật hình sự quy định là tội phạm thì cơ quan có thẩm quyền ra quyết định khởi tố bị can. Tức cụ thể trong trường hợp này cơ quan có thẩm quyền phải xác định được 04 yếu tố cấu thành tội phạm sau đây rồi mới được khởi tố: 1. Hành vi: Có hành vi gây thiệt hại hoặc đe dọa gây thiệt hại cho quan hệ xã hội được luật hình sự bảo vệ. 2.Tính trái pháp luật hình sự: hành vi được quy định trong pháp luât. 2. Có lỗi. 3. Có năng lực trách nhiệm hình sự.
Thẩm quyền ra quyết định khởi tố	Có 04 cơ quan: -Cơ quan điều tra. -Cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra; -Viện kiểm sát; -Hội đồng xét xử.	Có 03 cơ quan: -Cơ quan điều tra. -Cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra; -Viện kiểm sát.
Giai đoạn ra quyết định khởi tố	Có 04 giai đoạn có thể khởi tố: -Giai đoạn khởi tố; -Giai đoạn điều tra; -Giai đoạn truy tố; -Giai đoạn xét xử. (Điều 153 Bộ luật tố tụng hình sự 2015)	Có 02 giai đoạn có thể khởi tố: -Giai đoạn điều tra; -Giai đoạn truy tố. (Điều 179 Bộ luật tố tụng hình sự 2015)
Mối quan hệ giữa 02 quyết định khởi tố	Trường hợp thông thường thì quyết định khởi tố vụ án sẽ phải ra trước quyết định khởi tố bị can (vì sau khi khởi tố vụ án bước vào giai đoạn điều tra thì cơ quan có thẩm quyền mới điều tra căn cứ xác định 04 yếu tố cấu thành tội phạm để có căn cứ khởi tố bị can). Ngoại lệ: Trừ trường hợp bắt tội phạm quả tang thì 02 quyết định khởi tố vụ án và khởi tố bị can sẽ được ra cùng lúc.