Người mất năng lực hành vi dân sự và người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự có gì khác nhau ?
Giao dịch của một cá nhân do chính cá nhân đó bằng hành vi của mình xác lập và thực hiện, tuy nhiên có những trường hợp cá nhân không thể tự mình tham gia các giao dịch, mất năng lực hành vi dân sự và hạn chế năng lực hành vi dân sự là 2 trong số những trường hợp như thế.
Vậy trường hợp nào một người bị xem là mất năng lực hành vi dân sự? trường hợp nào là hạn chế năng lực hành vi dân sự? giữa 2 trường hợp này có những điểm gì giống và khác nhau?
Giống nhau:
– Căn cứ chứng minh: Một người bị xem là mất năng lực hành vi dân sự hoặc hạn chế năng lực hành vi dân sự khi và chỉ khi có Quyết định của Tòa án tuyên bố người đó mất hoặc hạn chế năng lực hành vi dân sự.
– Khả năng thực hiện giao dịch: Cá nhân không thể tự mình tham gia các giao dịch, giao dịch phải do người đại diện theo pháp luật thực hiện.
Khác nhau:
– Đối tượng:
+ Hạn chế năng lực hành vi dân sự: Người nghiện ma túy, nghiện các chất kích thích khác dẫn đến phá tán tài sản của gia đình.
+ Mất năng lực hành vi dân sự: Người bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi.
– Cơ sở để Tòa án ra quyết định:
+ Hạn chế năng lực hành vi dân sự:Theo yêu cầu của người có quyền, lợi ích liên quan hoặc của cơ quan, tổ chức hữu quan.
+ Mất năng lực hành vi dân sự: Theo yêu cầu của người có quyền, lợi ích liên quan hoặc của cơ quan, tổ chức hữu quan; Kết luận giám định pháp y tâm thần.
– Hệ quả pháp lý:
+ Hạn chế năng lực hành vi dân sự: Giao dịch do người hạn chế năng lực hành vi dân sự thực hiện, xác lập là không có hiệu lực pháp luật (bị vô hiệu), trừ trường hợp được sự đồng ý của người đại diện hoặc giao dịch phục vụ cho nhu cầu sinh hoạt hàng ngày.
+ Mất năng lực hành vi dân sự: Giao dịch do người mất năng lực hành vi dân sự thực hiện, xác lập là không có hiệu lực pháp luật (bị vô hiệu); Giao dịch phải do người đại diện theo pháp luật thực hiện.
– Người đại diện:
+ Hạn chế năng lực hành vi dân sự: Người đại diện của người hạn chế năng lực hành vi dân sự do Tòa án chỉ định.
+ Mất năng lực hành vi dân sự: Người đại diện cho người mất năng lực hành vi dân sự có thể là cá nhân hoặc pháp nhân và được gọi là người giám hộ; Người đại diện có thể được chỉ định hoặc đương nhiên trở thành người đại diện theo quy định của pháp luật.