Bồi thường thiệt hại do người mất năng lực hành vi dân sự gây ra

Khách hàng có một câu hỏi như sau: Tôi có người anh bị mắc bệnh tâm thần phân liệt đã ba năm. Một hôm không làm chủ được bản thân anh tôi đã lấy đá ném vào xe đang lưu thông trên đường, làm bể kính và làm một người ngồi trên xe bị thương nhẹ. Gi đình tôi có phải chịu bồi thường cho người bị hại hay không?

Luật sư tư vấn:

Theo thông tin bạn cung cấp, anh bạn bị mắc bệnh tâm thần phân liệt đã ba năm. Tuy nhiên, về mặt pháp luật, anh bạn chỉ được coi là mất năng lực hành vi dân sự khi có quyết định của Tòa án tuyên bố anh bạn mất năng lực hành vi dân sự.

Căn cứ Khoản 1 Điều 22 Bộ luật Dân sự 2015 quy định:

“1. Khi một người do bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi thì theo yêu cầu của người có quyền, lợi ích liên quan hoặc của cơ quan, tổ chức hữu quan, Tòa án ra quyết định tuyên bố người này là người mất năng lực hành vi dân sự trên cơ sở kết luận giám định pháp y tâm thần.

Khi không còn căn cứ tuyên bố một người mất năng lực hành vi dân sự thì theo yêu cầu của chính người đó hoặc của người có quyền, lợi ích liên quan hoặc của cơ quan, tổ chức hữu quan, Tòa án ra quyết định huỷ bỏ quyết định tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự.”

Ngoài ra tại Khoản 3 Điều 586 BLDS 2015 quy định về Năng lực chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại của cá nhân :

“3. Người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi gây thiệt hại mà có người giám hộ thì người giám hộ đó được dùng tài sản của người được giám hộ để bồi thường; nếu người được giám hộ không có tài sản hoặc không đủ tài sản để bồi thường thì người giám hộ phải bồi thường bằng tài sản của mình; nếu người giám hộ chứng minh được mình không có lỗi trong việc giám hộ thì không phải lấy tài sản của mình để bồi thường.”

Như vậy, theo các quy định trên, khi người mất năng lực hành vi dân sự gây thiệt hại thì người giám hộ của người mất năng lực hành vi dân sự có trách nhiệm khắc phục, bồi thường thiệt hại. Do đó, gia đình bạn có thể thoả thuận về mức bồi thường, hình thức bồi thường bằng tiền, bằng hiện vật hoặc thực hiện một công việc với người bị hại, phương thức bồi thường một lần hoặc nhiều lần.