CON RIÊNG CÓ ĐƯỢC HƯỞNG DI SẢN THỪA KẾ CỦA CHA DƯỢNG, MẸ KẾ KHÔNG?

– Thừa kế di sản theo di chúc

Căn cứ điều 624 BLDS 2015 thì: “Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết”.

Ngoài ra, căn cứ Điều 613 BLDS 2015 thì: “Người thừa kế là cá nhân phải là người còn sống vào thời điểm mở thừa kế hoặc sinh ra và còn sống sau thời điểm mở thừa kế nhưng đã thành thai trước khi người để lại di sản chết. Trường hợp người thừa kế theo di chúc không là cá nhân thì phải tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.”

Theo đó, cha dượng, mẹ kế có quyền chỉ định con riêng là người thừa kế, quyết định phần di sản được hưởng một phần hay toàn bộ trong khối di sản thừa kế sau khi họ mất theo ý chí của họ. Ý chí này được thể hiện trong nội dung của di chúc. Như vậy, nếu cha dượng của bạn lập di chúc trong đó có nội dung để lại một phần hoặc toàn bộ di sản thừa kế cho bạn thì các người con của cha dượng của bạn không có quyền phản đối nếu di chúc đó hợp pháp.

 – Thừa kế theo pháp luật

Trong trường hợp người để lại di sản (cha dượng/mẹ kế) không lập di chúc hoặc lập nhưng di chúc không hợp pháp thì quyền thừa kế của con riêng được định đoạt theo quy định của pháp luật.

Cụ thể, căn cứ Khoản Điều 651 BLDS 2015:

“1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.”

Có thể thấy, con riêng không thuộc các hàng thừa kế để được hưởng di sản thừa kế của cha dượng, mẹ kế theo quy định tại Điều 651 BLDS 2015.

Tuy nhiên, căn cứ Điều 654 thì: “Con riêng và bố dượng, mẹ kế nếu có quan hệ chăm sóc, nuôi dưỡng nhau như cha con, mẹ con thì được thừa kế di sản của nhau và còn được thừa kế di sản theo quy định tại Điều 652 và Điều 653 của Bộ luật này”.

Cụ thể, con riêng chăm sóc, nuôi dưỡng cha dượng, mẹ kế như đối với cha mẹ đẻ, coi như cha con, mẹ con ruột thịt thì người con riêng đó vẫn được hưởng thừa kế theo pháp luật của nhau (ở hàng thừa kế thứ nhất). Dẫn đến, con của người con riêng đó còn được thừa kế thế vị theo quy định tại Điều 652 BLDS 2015 trong trường hợp người con riêng đó chết trước cha dượng, mẹ kế.

• Quan hệ chăm sóc, nuôi dưỡng nhau như cha con, mẹ con

Quan hệ chăm sóc, nuôi dưỡng giữa con riêng và cha dượng, mẹ kế không được Bộ luật dân sự quy định cụ thể.

Tuy nhiên, theo quy định tại Điều 79 của Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 về quyền và nghĩa vụ của cha dượng, mẹ kế và con riêng của vợ hoặc chồng thì:

“1. Cha dượng, mẹ kế có quyền và nghĩa vụ trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con riêng của bên kia cùng sống chung với mình theo quy định tại các điều 69, 71 và 72 của Luật này.

Con riêng có quyền và nghĩa vụ chăm sóc, phụng dưỡng cha dượng, mẹ kế cùng sống chung với mình theo quy định tại Điều 70 và Điều 71 của Luật này.”

 Đây được xem là căn cứ để chứng minh quan hệ chăm sóc, phụng dưỡng giữa con riêng và cha dượng, mẹ kế.