10 trường hợp khởi tố vụ án hình sự theo yêu cầu của người bị hại

By admin - Tháng Bảy 9, 2018

10 trường hợp khởi tố vụ án hình sự theo yêu cầu của người bị hại

Theo quy định của pháp luật hiện hành là Bộ luật tố tụng hình sự 2015 thì có 10 tội phạm sẽ chỉ được khởi tố hình sự khi có yêu cầu của bị hại, so với số lượng tội phạm thì giảm 01 tội phạm so với Bộ luật tố tụng hình sự 2003 trước đó. Cụ thể:

Bộ luật tố tụng hình sự 2003

Bộ luật tố tụng hình sự 2015

Điều 105. Khởi tố vụ án hình sự theo yêu cầu của người bị hại

1.Những vụ án về các tội phạm được quy định tại khoản 1 các điều 104, 105, 106, 108, 109, 111, 113, 121, 122, 131 và 171 của Bộ luật hình sựchỉ được khởi tố khi có yêu cầu của người bị hại hoặc của người đại diện hợp pháp của người bị hại là người chưa thành niên, người có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất.

Cụ thể danh sách những tội chỉ được khởi tố khi có yêu cầu của bị hại theo quy định trên là:

1. Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác(Điều 104)

2. Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh (Điều 105)

3.Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng (Điều 106)

4.Tội vô ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác(Điều 108)

5.Tội vô ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác do vi phạm quy tắc nghề nghiệp hoặc quy tắc hành chính (Điều 109)

6.Tội hiếp dâm (Điều 111)

7.Tội cưỡng dâm (Điều 113)

8.Tội làm nhục người khác (Điều 121)

9.Tội vu khống (Điều 122)

10.Tội xâm phạm quyền tác giả(Điều 131)

11.Tội xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp (Điều 171)

Điều 155. Khởi tố vụ án hình sự theo yêu cầu của bị hại

1.Chỉ được khởi tố vụ án hình sự về tội phạm quy định tại khoản 1 các điều 134, 135, 136, 138, 139, 141, 143, 155, 156 và 226 của Bộ luật hình sự khi có yêu cầu của bị hại hoặc người đại diện của bị hại là người dưới 18 tuổi, người có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất hoặc đã chết.

Cụ thể danh sách những tội chỉ được khởi tố khi có yêu cầu của bị hại theo quy định trên là:

1.Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác (Điều 134)

2.Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh (Điều 135)

3.Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hạ sức khỏa của người khác do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng hoặc do vượt quá mức cần thiết khi bắt giữ người phạm tội (Điều 136)

4.Tội vô ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác (Điều 138)

5.Tội vô ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác do vi phạm quy tắc nghề nghiệp hoặc quy tắc hành chính (Điều 139)

6.Tội hiếp dâm (Điều 141)

7.Tội cưỡng dâm (Điều 143)

8.Tội làm nhục người khác (Điều 155)

9.Tội vu khống (Điều 156)

10.Tội xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp (Điều 226).

Như vậy, Bộ luật tố tụng hình sự 2015 đã bỏ Tội xâm phạm quyền tác giả ra khỏi nhóm các tội phạm chỉ được khởi tố khi có yêu cầu của người bị hại làm nhóm các tội phạm khởi tố theo yêu cầu của người bị hại tại Bộ luật tố tụng hình sự 2015 so với Bộ luật tố tụng hình sự 2003 giảm xuống còn lại 10 tội danh.

Lưu ý: Cần lưu ý, nếu hành vi phạm tội rơi vào khoản 1 (mức nhẹ nhất trong điều luật) các điều liệt kê ở trên thì mới chỉ được khởi tố theo yêu cầu phía người bị hại, còn nếu hành vi thuộc vào các điều khoản khác (đều có tính chất phạm tội nguy hiểm hơn) thì vụ án vẫn sẽ được khởi tố nếu có đủ căn cứ khởi tố mà không phụ thuộc vào sự đồng ý hay không đồng ý của người bị hại.

– Ngoài ra, trường hợp người đã yêu cầu khởi tố rút yêu cầu thì vụ án phải được đình chỉ, trừ trường hợp có căn cứ xác định người đã yêu cầu rút yêu cầu khởi tố trái với ý muốn của họ do bị ép buộc, cưỡng bức thì tuy người đã yêu cầu khởi tố rút yêu cầu, Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án vẫn tiếp tục tiến hành tố tụng đối với vụ án.

– Bị hại hoặc người đại diện của bị hại đã rút yêu cầu khởi tố thì không có quyền yêu cầu lại, trừ trường hợp rút yêu cầu do bị ép buộc, cưỡng bức.