Bình đẳng giới là việc nam nữ có vị trí vai trò ngang nhau được tạo điều kiện và cơ hội phát huy năng lực của mình cho sự phát triển của cộng đồng của gia đình và thụ hưởng như nhau về thành quả của sự phát triển đó. Tội xâm phạm quyền bình đẳng giới là hành vi dùng vũ lực hoặc hành vi nghiêm trọng khác cản trở người khác tham gia hoạt động chính trị, kinh tế, khoa học, văn hoá, xã hội vì lý do về giới tính của họ.
Tội xâm phạm quyền bình đẳng giới được quy định trong BLHS, cụ thể:
Điều 165. Tội xâm phạm quyền bình đẳng giới
1. Người nào vì lý do giới mà thực hiện hành vi dưới bất kỳ hình thức nào cản trở người khác tham gia hoạt động trong các lĩnh vực chính trị, kinh tế, lao động, giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ, văn hóa, thông tin, thể dục, thể thao, y tế, đã bị xử lý kỷ luật hoặc xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt cảnh cáo, phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm:
a) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;
b) Phạm tội 02 lần trở lên;
c) Đối với 02 người trở lên.
3. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
1. Các yếu tố cấu thành tội phạm
-Mặt khách quan: thực hiện là hành vi cản trở người khác tham gia hoạt động chính trị, kinh tế, khoa học, văn hoá, xã hội. Tuy nhiên, để cản trở người khác tham gia các hoạt động trên, người phạm tội thực hiện nhiều thủ đoạn khác nhau tuỳ thuộc vào mục đích, động cơ của người phạm tội.
+ Dùng vũ lực đối với người khác để cản trở họ không được tham gia các hoạt động chính trị, kinh tế, khoa học, văn hoá, xã hội là dùng sức mạnh thể chất tác động vào thân thể của họ như: đánh, trói, nhốt trong buồng, trong hầm để người khác không tham gia được các hoạt động chính trị, kinh tế, khoa học, văn hoá, xã hội.
+Hành vi nghiêm trọng khác cản trở người khác tham gia hoạt động chính trị, kinh tế, khoa học, văn hoá, xã hội là hành vi không phải là vũ lực nhưng cũng làm cản trở được phụ tham gia các hoạt động trên như: đe doạ dùng vũ lực, đe doạ sẽ gây thiệt hại về vật chất hoặc tinh thần của người khác như: doạ sẽ ly hôn nếu cứ tham gia, doạ công bố bí mật đời tư, doạ đuổi việc, cắt tiền thưởng, tiền lương…
Điều lưu ý là tất cả những hành vi này phải xuất phát từ lý do vì giới tính của nạn nhân.
-Khách thể: Xâm phạm quyền bình đẳng giới
–Mặt chủ quan: Tội xâm phạm quyền bình đẳng giới được thực hiện do cố ý (cố ý phạm tội), tức là người phạm tội nhận thức rõ hành vi cản trở người khác tham gia hoạt động chính trị, kinh tế, khoa học, văn hoá, xã hội là trái pháp luật, thấy trước được hậu quả của hành vi đó và mong muốn hậu quả xẩy ra hoặc nhận thức rõ hành vi của mình là trái pháp luật, thấy trước hậu quả của hành vi đó có thể xẩy ra, tuy không mong muốn nhưng vẫn có ý thức để mặc cho hậu quả xẩy ra.
-Chủ thể: bất kì người nào có năng lực trách nhiệm hình sự
2. Hình phạt
Theo quy định tại khoản 1 điều 165 BLHS thì: “Người nào vì lý do giới mà thực hiện hành vi dưới bất kỳ hình thức nào cản trở người khác tham gia hoạt động trong các lĩnh vực chính trị, kinh tế, lao động, giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ, văn hóa, thông tin, thể dục, thể thao, y tế, đã bị xử lý kỷ luật hoặc xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt cảnh cáo, phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm.” Thuộc loại tội ít nghiêm trọng.
Phạm tội rơi vào các trường hợp tăng nặng tại khoản 2 thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm. Đó là các trường hợp lợi dụng chức vụ quyền hạn, phạm tội từ 02 lần trở lên hoặc phạm tội với 02 người trở lên. Cũng là loại tội ít nghiêm trọng.
3.Căn cứ pháp lý
Bộ luật hình sự năm 2015
